Amaia Perez Orozco
ekonomilari feminista
Amaia Perez Orozco Ekonomian doktorea da, baita mugimendu sozial eta feministetan aktibista ere. Ekonomiari begirada feminista emanez, hiru gai nagusi jorratu izan ditu orain artean: bizitza, interdependentzia eta zaintza.
Esanak
aldatu- "Agerian geratzen dena da norbera bakarrik ez dela nahiko eta sareen beharra dugula. Interdependentzia hori ikusgarri egitea oso indartsua da. Bidegurutze honetan, egoera honek indartu ditzake sare kolektiboak eta elkar zaintza, benetako elkartasuna, ez dadila egon berriz ere emakumeengan eta sexuaren araberako lan banaketan, eta ez dadila soilik bideratu gizarteko sektore prekarioenetara bakarrik, esanaz bezala, ahal duenak ordaindu egiten du eta ezin duena sare honetan oinarritzen da".
- Iturria: Argia, 2020 [1]
- "Batzuetan zaintzaren ideia erabiltzen dugu gauza diferenteez hitz egiteko; nik sailkapen bat proposatu nahi nuke. Batetik, munduaren ikuspegi jakin batez ari gara, biziaren iraunkortasunari lotua: merkatuak eta logika produktibistak erdigunean ez jartzeaz. Zaintza mundu horren ardatza izatea nahi genuke: elkarrekin bizitzearen gaineko ardura kolektiboa. Bigarrenik, sistema sozioekonomiko kapitalista heteropatriarkalaren B aldea izendatzeko ere erabiltzen dugu zaintza: etxekoandreek egiten dituzten lan behartuak, pribatizatuak, feminizatuak, arrazializatuak, zaintzaren etika erreakzionario baten pean... Merkatuen inguruan biratzen den munduaren shock-ak jasaten dituen koltxoia. Nahi ez dugun sistema. Hirugarrenik, erdigunean jarri nahi dugun zaintza dugu, gure ortzi muga: bizia iraunarazteko ardura konpartitzea, zaurgarritasuna eta elkarrekiko mendekotasuna onartzea... Eta laugarrenik, zaintzaren sektorea dugu, mendekotasunen bat dutenen arretari lotua, eta lan eremua".
- Iturria: Berria, 2024[2]
- "Berreskuratu egin behar dugu sexuaren araberako lan banaketaren aurkako haserrea: indarrean dirau, klaseak eta arrazak ere markatuta, noski, eta, gainera, beste eremu batzuetara iristen ari da".
- Iturria: Berria, 2024[2]
- "Bizitzari eustea erdigunean jarri nahi dugu, eta gure buruari galdetu nahi diogu ea nolako bizitza nahi dugun; baina gauza batzuk badira, bai ala bai. Bizi ahal izateko, oinarrizko baldintza batzuk behar dira, bizitza zaurgarria baita. Beraz, bizitzeko modu bakarra da pertsonak elkarrekin bizitzea; horregatik esaten dugu elkarren menpekotasuna dugula".
- Iturria: Argia, 2014.[3]
- "Bizitza interdependentea da, nahi ala ez. Eta gizarteak nola konpondu du gai hau orain artean? Subjektu batzuei autonomia ukatuta, batik bat emakumeei".
- Iturria: Argia, 2014.[3]
- "Borroka garai kritiko baten aurrean gaude. Jendea gaizki bizi da eta horrek ezinegona sortzen du. Orain arte beti saldu izan digute hemen bakoitzak berak nahi duena lortu dezakeela. Sinestarazi digute profesional arrakastatsuak izan gaitezkeela, gure obuluak izoztu ditzakegula eta ibilbide profesional arrakastatsu baten ondoren gure feminitateari eutsi eta ama izan. Hori dela eta, ez da bakarrik ez garela mundu honetan kabitzen, baizik eta ez daukagula mundu honetan kabitzeko denborarik. Jendea hortaz ohartu da eta horrek ezinegona sortu du."
- Iturria: Klitto, 2018. [4]
- "Dagoeneko, mundua aldatzen ari da. Kontua zera da: munduaren aldaketa justizia irizpideen bidez arautu nahi dugun, ala merkatu irizpideen esku utziko dugun".
- Iturria: Argia, 2014.[3]
- "Diskurtsoetan esaten dugun guztia haragi bihurtzen den eremua da zaintza, konplexutasun guztiekin".
- Iturria: Berria, 2024[2]
- "Enplegua gaur egun lan alienatu bat da, bizitzeko dirua behar duzulako egiten duzu eta soldataren esklabutzaren markoan egiten duzu, bizitzarako denbora jaten dizu, eta ez duzu zentzu sozialagatik egiten, baizik, errentagarri delako pilaketa zirkuitu batentzat".
- Iturria: Argia, 2020 [1]
- "Feminismoak asmatu du bizitza konkretuei zukua ateratzen. Sistemak eraikitzen du binarismoa, emakumea-gizona, lana-zaintza… badaude estruktura batzuk bizitza konkretu hori eraikitzen dutenak. Hala ere, bizitza konkretu horiek badituzte maniobrarako espazio batzuk, aurka egin edo Status Quo-a berregiteko espazioak. Agentzia feminista bat eraikitzen uzten digu, zeinak ez duen esan nahi aske zarenik edozer gauza egiteko".
- Iturria: Klitto, 2018. [4]
- " Gakoa ez da oinarrizko errenta bat eduki behar izatea hipoteka ordaintzeko, garraio publikoa edo seguru mediku bat ordaintzeko, baizik, garraio publikoa, osasuna edo hezkuntza izan daitezela erabat doakoak".
- Iturria: Argia, 2020 [1]
- " Gizonek ezin dute hitz egin ez zaintzeko eskubideaz, baizik eta ez zaintzeko pribilegioaz".
- Iturria: Berria, 2024[2]
- "Kontua ez da indibidualismoaren ideala apurtzea interdependentzia eraiki ahal izateko; indibidualismoaren ideala apurtzea ezinbestekoa da, hain zuzen, jarrera horrek ukatu egiten duelako berezkoa dugun interdependentzia".
- Iturria: Argia, 2014.[3]
- "Orain arte beti saldu izan digute hemen bakoitzak berak nahi duena lortu dezakeela. Sinestarazi digute profesional arrakastatsuak izan gaitezkeela, gure obuluak izoztu ditzakegula eta ibilbide profesional arrakastatsu baten ondoren gure feminitateari eutsi eta ama izan. Hori dela eta, ez da bakarrik ez garela mundu honetan kabitzen, baizik eta ez daukagula mundu honetan kabitzeko denborarik. Jendea hortaz ohartu da eta horrek ezinegona sortu du".
- Iturria: Klitto, 2018. [4]
- "Ordaindutako lana eta ordaindu gabea daude; bati lana deitzen zaio, eta besteari ez. Horregatik, etxeko lanen inguruan ari garenean ere estrukturaz ari gara."
- Iturria: Klitto, 2018. [4]
Erreferentziak
aldatu- ↑ 1,0 1,1 1,2 Argia. "Oinarrizko errenta baino indartsuagoa iruditzen zait bizitza aurrera ateratzeko moduak kolektibizatzea." 2020ko apirilaren 5a. Argia. 2020ko apirilaren 5ean ikusia.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Asensio Lozano, Maite."Mari Luz Esteban eta Amaia Perez Orozco: Zaintzarako eskubidea, hitzetan eta haragitan". 20244ko uztailaren 6a. Berria. 2024ko uztailaren 7an kontsultatua.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Irureta Azkune, Onintza. «Ondo bizitzea zer den esateko garaia». 2014ko abenduaren 28a. Argia. 2019ko ekainaren 18an kontsultatua.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Aldalur, Malen. «Guretzat galderak aldatzea gakoa da mundu berri bat pentsatzen hasteko». 2018ko abenduaren 5a. Klitto. 2019ko ekainaren 18an kontsultatua.
Kanpo loturak
aldatu- Amaia Perez Orozco, SUBVERSIÓN FEMINISTA DE LA ECONOMÍA, APORTES PARA UN DEBATE SOBRE EL CONFLICTO CAPITAL-VIDA Traficantes de sueños, 2014
- Amaia Perez Orozcoren hitzaldia 'Feministaldia 2016' ekitaldian (Donostia, 2016-12-21)